Waterschappen in Nederland spelen al jaren actief in op de ontwikkelingen rondom de klimaatverandering. Zo ook Waterschap De Dommel. Watergraaf Erik de Ridder en strategisch omgevingsmanager voor bedrijven Marco Stevens van Waterschap De Dommel hielden samen met collega’s en stakeholders het traditionele watersysteem tegen het licht. Gezamenlijk ontwikkelden zij een plan voor de broodnodige watertransitie in de regio. “Het anders inrichten van ons watersysteem, waarbij we nieuwe waarden toekennen aan water, dat kunnen we niet alleen. Dat is een gezamenlijke verantwoordelijkheid waarbij we ook de hand uitsteken naar bedrijven, bedrijventerreinen, grondeigenaren en ondernemersverenigingen. Hoe kunnen we elkaar van dienst zijn?”
Het klimaat verandert. We hebben steeds vaker te maken met warme, droge periodes waarin grondwater wegzakt en de bodem verdroogt. Tegelijk zien we langere natte periodes waarin heftige regen voor overlast zorgt. Dat valt juist goed op nu we steeds vaker te maken hebben met extreme regenbuien en ondergelopen straten, land en kelders. Deze ontwikkeling heeft grote gevolgen voor natuur, landbouw maar óók voor de leef- werkomgeving in steden en dorpen. De klimaatverandering dwingt ons anders om te gaan met water; anders te gaan werken. Waterschap De Dommel werkt in dit kader nauw samen met gebiedspartners, inwoners, boeren en bedrijven aan een waterhuishouding die in evenwicht is met de natuur en omgeving. Dat doet zij onder het motto ‘Water als basis voor een toekomstbestendige leefomgeving’
Erik de Ridder legt uit hoe deze aanpak tot stand is gekomen: “Het Waterschap is de afgelopen decennia het watersysteem steeds meer op maat gaan reguleren. Zo kwamen we tegemoet aan de waterwensen van iedereen. Samen met onze partners probeerden we het landschap naar onze hand te zetten. Maar de grenzen zijn bereikt. Onze oorspronkelijke doelen als waterzuivering en waterlevering tegen zo weinig mogelijk kosten, voldoen niet meer. Het moet echt anders. De vanzelfsprekendheid dat het water goed wordt opgevangen en afgevoerd is er niet meer. Het systeem moet dus anders. Samen met stakeholders werken we aan een duurzaam en toekomstbestendig watersysteem. We hebben tijd nodig om ons daar zorgvuldig op voor te bereiden. We voorzien dat er vanaf 2030 geen ruimte meer is voor vrijblijvendheid. Voor zo’n robuust watersysteem is veel ruimte nodig. En ruimte in Nederland wordt steeds schaarser. Dat vraagt om scherpe keuzes bij ontwikkelingen voor nieuwe woonwijken of bedrijven(terreinen). Niet alles kan meer overal.”
‘Het moet anders’
Water koesteren
Ook de waterkwaliteit moet verbeteren. Want ondanks al onze inspanningen is ons water nog steeds niet schoon genoeg. Schoon water kunnen we hergebruiken. We zien water als dé basis voor een toekomstbestendige leefomgeving. “Dat houdt in dat we meer moeten investeren in water. Dat we water gaan koesteren, door bijvoorbeeld meer functies toe te voegen aan water. Bijvoorbeeld het hergebruik van afvalwater van een productiebedrijf op landbouwgronden.”
De Waterbank
“De derde cruciale vraag die we onszelf stellen”, vult Marco Stevens aan, “Is, hoe gaan we deze ontwikkelingen rondom de watertransitie managen?” Het antwoord daarop is eenvoudig: Samen. De uitvoering kost alleen wat meer tijd: samen met alle stakeholders zijn we op zoek gegaan naar een samenwerkingsstructuur die werkt. Mooi voorbeeld daarvan is De Waterbank, een initiatief dat in Tilburg is gestart en nu focust op landelijke dekking.”
‘Circulair ondernemen, ook dat doen we samen’
Stevens: “Als bedrijf ontkom je niet meer aan circulair ondernemen. Er zijn landelijke en Europese regels, waaronder de CSRD, waarmee je als onderneming aan de slag kunt. We reiken de hand uit naar die bedrijven die willen starten met een circulaire bedrijfsvoering of hier vragen over hebben.
Als waterschap hebben we ongelofelijk veel kennis en expertise, in huis of in ons netwerk, over water. Denk aan onderwerpen als waterzuivering, waterhergebruik en alle technische facetten die hierbij komen kijken. Kennisdeling, dat doen we graag. En we staan ook open voor goede ideeën vanuit het bedrijfsleven. Het is mijn rol als strategisch omgevingsmanager om de verschillende partijen te verbinden. Daar waar nodig starten we projecten op, niet als Waterschap De Dommel, maar als samenwerkende partners, zoals bij De Waterbank. Bedrijven maken onderdeel uit van dit soort projectteams.
Ben je ondernemer, een bedrijventerrein of een ondernemersvereniging en heb je vragen over of ideeën voor de watertransitie in Brabant? Neem dan contact op met Marco Stevens met een mail naar: mstevens@dommel.nl.
Meer info over De Waterbank op www.waterbank.nl.