Brabant investeert succesvol in duurzame samenwerking met Japan

Een innovatiemissie die draait om meer dan technologie en innovatie; over zorg, cultuur en de kracht van ontmoeting en verbinden.

In 2025 wordt er in Nederland en Japan een opmerkelijk jubileum gevierd: 425 jaar diplomatieke betrekkingen. Deze langdurige relatiestartte toen als unieke handelsrelatie. De Nederlandse monopoliepositie bleef in stand tot halverwege de 19e eeuw. Tegenwoordig ligt de focus niet meer op handel in goederen, maar op samenwerking en kennisuitwisseling. Met als belangrijkste doel: toekomstige opdrachten voor het Brabantse bedrijfsleven én het ontdekken van innovatieve, bewezen oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen zoals in de zorg.

In oktober 2025 reisde een Brabantse delegatie onder leiding van Commissaris van de Koning Ina Adema naar Japan voor een innovatiemissie. De delegatie bestond uit vertegenwoordigers van de provincie Noord-Brabant, de gemeenten Tilburg en Breda, het bedrijfsleven en diverse onderwijs- en zorginstellingen. De missie bracht Brabant niet alleen nieuwe kennis en partnerschappen, maar ook frisse energie in het eigen innovatielandschap. Adema: "Naar Japan reizen is een investering die Brabant blijvend beloont: zinvolle relaties, meer innovatie en economische waarde op de lange termijn."

Zowel Brabant als Japan staan voor grote uitdagingen in de zorg: stijgende kosten, een toenemende vergrijzing en een groeiend tekort aan zorgpersoneel. Japan ervaart deze druk al langer en heeft innovatieve oplossingen ontwikkeld op het gebied van technologie, organisatie en vooral: preventie. Brabant kan daarvan leren – terwijl Japan juist benieuwd is naar onze benadering: hoe proberen wij de zorg menselijk, betaalbaar en vernieuwend te houden?

Brabant bouwt bruggen voor een florerend innovatielandschap

Het bouwen van bruggen vraagt om tijd, aandacht en vertrouwen. In Japan wordt het enorm gewaardeerd wanneer je investeert in de relatie, en dat betaalt zich uit. Zo openen Japanse bedrijven steeds vaker vestigingen in Brabant – zoals DNP Printing, dat zich binnenkort vestigt naast het Holst Centre op de High Tech Campus Eindhoven. TNO ziet dit als bevestiging van het feit dat duurzaam investeren in Japanse technologiebedrijven, - de nieuwe buren zijn het eerste R&D-kantoor van DNP buiten Japan! – , vruchten afwerpt. Directeur Ton van Mol van het Holst Centre is bijzonder trots op deze ontwikkeling. Voor DNP is de HighTech Campus de ideale plek om nieuwe technologie te ontwikkelen en direct samen te werken met de Brabantse partners die wereldwijd toonaangevend zijn in fotonica en semicon.

Holst Centre biedt technologische kennis, verbindt de juiste partijen met elkaar en gezamenlijk ontwikkelen de samenwerkingspartners een roadmap voor het doorontwikkelen van nieuwe technologieën. De basis van succesvolle samenwerking is duurzaam relatiemanagement. “Zulke relaties ontstaan niet vanzelf”, legt Van Mol uit. “Ze vragen ook om een overheid die zichtbaar investeert in verbinding. Dat schept vertrouwen. De provincie Noord-Brabant begrijpt dat heel goed en maakt zich al jaren hard voor deze manier van innoveren. Want – zo blijkt – juist in het samen optrekken en verbinden schuilt de kracht van duurzame innovatie.”

Van fotorolletje naar voorloper in medische beeldvorming

In oktober nam ook de president van FUJIFILM Manufacturing Europe, Albert van Maren, deel aan de innovatiemissie naar Japan. Hoewel Fujifilm vaak wordt gezien als een film- en fotografiebedrijf, heeft het zich vanaf het begin ontwikkeld als specialist in medische beeldvorming. Ook in Tilburg is de transitie gemaakt van alleen fotografische producten naar Life Science en Healthcare.

Behalve de link met de gezondheidszorg, had de reis ook een bijzondere symboliek: Minamiashigara, waar Fujifilm in 1936 werd opgericht, is namelijk zusterstad van Tilburg. Uiteraard stond er ook een bezoek op het programma.

In Japan speelt technologie al een belangrijke rol in de zorg. Fujifilm Japan loopt voorop in medische beeldvorming – van MRI en CT tot röntgen – waarbij kunstmatige intelligentie helpt beelden sneller en nauwkeuriger te analyseren. Zo kunnen afwijkingen, zoals tumoren, eerder worden opgespoord. Daarnaast is preventie door middel van screening er een stuk beter verankerd in de samenleving.

Tijdens een bezoek aan een Japans verzorgingstehuis ontdekte Van Maren een preventiehoek waar bewoners vrijwillig en op eigen initiatief hun bloeddruk, BMI en andere waarden laten meten. Als er iets wordt gesignaleerd, ondernemen zij direct actie – een vanzelfsprekendheid in Japan. In Nederland zijn we nog niet zo ver.

De innovatiemissie bood de deelnemers nieuwe inzichten in bijvoorbeeld de vraag ‘Hoe kunnen we preventie, technologie en eigen regie in de zorg beter verbinden?’ Ook Ivo Vergouwen, bestuurder van het Amphia ziekenhuis in Breda met onder andere digitalisering in zijn portefeuille, was onder de indruk. Hij zag op de World Expo toekomstige technologieën in de hartcateterisatiezorg. “Dat zit er in Nederland aan te komen en dat gaat ons in Breda echt helpen in het verbeteren van onze medisch specialistische zorg”, vertelt Vergouwen enthousiast.

De reis bracht inspiratie en leidde tot verdiepende gesprekken over de inhoud: hoe kunnen we deze inzichten meenemen in het Nederlandse zorgstelsel? En het liefst een beetje snel. “In Nederland lopen we nu nog vast op bijvoorbeeld privacyregelgeving bij preventie. Dat kost tijd. legt Van Maren uit. “Maar we hebben het wel gehad over de volgende stap: “Alle inzichten laten bezinken, nadenken over hoe we kunnen samenwerken vanuit verschillende disciplines en met verschillende organisaties.”

Onderzoek en praktijk: de academische werkplaats

Er waren ook onderwijsinstellingen mee naar Japan, waaronder Tilburg University. De universiteit investeert al jaren in academische werkplaatsen – plekken waar wetenschappelijk onderzoek en praktijk samenkomen. Zo werken onderzoekers en professionals nauw samen in onder meer een onderzoeksprogramma gericht op ouderen. De samenwerking vindt plaats op de universiteit en op de werkvloer van een zorginstelling met de zorgverleners en de bewoners. Volgens Antoinette Bont, lid van het College van Bestuur, past de samenwerking met Japan daar perfect bij: “Wetenschap is waardevol, maar krijgt pas echt betekenis wanneer we haar in de praktijk brengen. In Japan zagen we hoe zorginstellingen technologie en AI op een natuurlijke manier integreren. Tegelijkertijd konden wij laten zien hoe we in Nederland werken aan een zorgsysteem waarin besluitvorming en eigenaarschap steeds meer bij artsen en patiënten liggen. Voor de Japanners, die gewend zijn aan een sterk top-down systeem, was dat een echte eye-opener. Het was voor alle partijen bijzonder inspirerend. Wat mij betreft is het heel waardevol dat de provincie zich – telkens weer – inzet om deze werelden met elkaar te verbinden. En dat doen ze met veel succes!”

In kader:

Wie de energie en inspiratie van deze missie zelf wil ervaren; bekijk de video over de jarenlange samenwerking op de website van de provincie Noord-Brabant: Toekomstbehendig Brabant Home - Toekomstbehendig Brabant Daar vind je meer verhalen over hoe Brabant werkt aan een toekomst waarin samenwerking, innovatie en menselijkheid hand in hand gaan.