Op de werkvloer floreren? Dat kun je leren

Recent werd een onderzoek uitgevoerd onder ruim 5000 werkende Nederlanders uit verschillende branches en van diverse leeftijden. Doel was om te onderzoeken hoe groot de veerkracht was van de medewerkers die werden verdeeld onder 5 generaties. Dit gebeurde aan de hand van ‘de Vijf van Veerkracht’ van het Mason’s Resilience Model: betekenis in het leven, positieve emoties, het ervaren van sociale steun, omgaan met tegenslag en fysieke gesteldheid. En wat bleek. Niet alleen was de gemiddelde score per leeftijdscategorie gedaald, Generatie Z (de jongeren die nu in het arbeidsproces komen) bleek van alle generaties het slechtste te scoren waar het gaat om veerkracht.

Reden voor paniek? Nog niet direct. Reden om in actie te komen? Absoluut. Het goede nieuws is namelijk dat je veerkracht kunt trainen en verhogen door er actief mee aan de slag te gaan. Het lectoraat ‘Leren Floreren’’, een samenwerking van Fontys HRM en Toegepaste Psychologie en de dienst Studentenvoorzieningen van Fontys, doet onderzoek en ontwikkelt tools om deze generatie goed, gelukkig en gezond te kunnen laten functioneren in onze samenleving en in het bijzonder in hun werkomgeving.

Vaardigheden nodig

Maar waar uit zich die lagere veerkracht nu in? Annemieke van der Horst en Evelyne Meens, respectievelijk als onderzoeker en Lector aan het lectoraat verbonden geven uitleg. Meens: “De samenleving is niet alleen voortdurend in beweging, maar het tempo waarin de wereld verandert is ook enorm hoog. Om deze dynamiek het hoofd te kunnen (blijven) bieden, worden vaardigheden als zelfregie, autonomie en wendbaarheid steeds belangrijker. Onze studenten en scholieren hebben deze vaardigheden nodig om de juiste keuzes te maken op de juiste momenten, zodat ze zich optimaal kunnen ontwikkelen als mens en als beroepsprofessional.”

Uitdaging

Van der Horst: “Dat klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. De jonge generatie durft minder fouten te maken, bang om afgestraft te worden door de oudere generaties die ook nog altijd op de werkvloer werkzaam zijn. De fysieke gesteldheid scoort zelfs lager dan die van deze oudere generaties: gezond eten, slaapritme en ontspannen zijn hierin de belangrijkste uitschieters. Maar ook het aanwezig (moeten) zijn op social media helpt niet mee. Ook omdat die ons willen laten geloven dat iedereen heel succesvol is en het naar zijn of haar zin heeft. Dat leidt er toe dat er van Generatie Z, en de opkomend generatie Alpha, steeds meer veerkracht en wendbaarheid wordt gevraagd. Dit kan voor studenten en jonge professionals, die zelf nog volop in ontwikkeling zijn, op zijn zachtst gezegd een uitdaging vormen.”

Beter zelfbeeld

Dus richt het lectoraat Leren Floreren zich op het in kaart brengen van wat de nieuwe generaties jongeren nodig hebben om te kunnen floreren. Maar wat verstaan we onder floreren? Je moet floreren in ieder geval niet verwarren met excelleren. Excelleren gaat namelijk over het overtreffen van anderen in een specifiek gebied of discipline. Het draait om het leveren van buitengewone prestaties, het behalen van uitzonderlijke resultaten en het opvallen in vergelijking met anderen. Wanneer iemand floreert, voelt die persoon zich in balans, en ervaar je welzijn zowel op emotioneel, psychisch als sociaal gebied. Je voelt je goed en je kan goed functioneren op persoonlijk als maatschappelijk gebied. Van der Horst: “En daar gaat het natuurlijk om. Dat de druk van de ketel gaat die generaties lang is opgelegd. Je moest het goed doen want anders…. Een manier van denken waar de nieuwe generatie niet volledig meer in mee gaat. En dat is prima. Studenten en medewerkers die namelijk leren hoe te floreren hebben een beter zelfbeeld, zijn productiever, verbeteren zichzelf voortdurend en zijn aantoonbaar minder gestrest waardoor allerlei fysieke klachten achterwege blijven.”

Werkgevers zich er rekenschap van geven

Meens en Van der Horst benadrukken dat werkgevers er goed aan doen om zich rekenschap te geven van hoe de nieuwe generatie werknemers denkt en doet. Daarbij is het ook belangrijk om de meer ervaren collega’s daarin mee te nemen. “Natuurlijk richten we ons met ons onderzoek en de tools die we vervolgens ontwikkelen in eerste instantie op de student van vandaag die de werknemer van morgen wordt. Maar we komen ook graag in gesprek met werkgevers en ondernemers die uiteindelijk deze mensen in dienst gaan nemen. Ik denk dat we namelijk veel van elkaar kunnen leren waardoor onze aanpak nog effectiever zal zijn en we mensen nog sterker kunnen laten floreren”, besluit Van der Horst.

De veranderende samenleving vraagt steeds meer veerkracht en wendbaarheid van ieder van ons. Dit kan een uitdaging zijn voor jongeren die zelf nog in verandering en ontwikkeling zijn. Daarom wil het lectoraat Leren Floreren door middel van praktijkgericht onderzoek inzicht krijgen in beïnvloedende factoren als het om het bevorderen van het floreren bij jongeren gaat. Met als doel tools te ontwikkelen om deze jonge mensen in het (onderwijs) systeem bewustwording en levensvaardigheden mee te geven. Zodat zij goed, gezond en gelukkig kunnen functioneren in onze samenleving.