Het stroomnet kraakt en dat merken vooral bedrijven. In een paar maanden is de wachtlijst voor een elektriciteitsaansluiting gegroeid van 12.000 naar 14.000 ondernemingen. Demissionair klimaat en energieminister Sophie Hermans liet op maandag 9 oktober 2025 aan de Tweede Kamer weten dat snelle verlichting uitblijft.
Hermans wil opnieuw met netbeheerders en het bedrijfsleven aan tafel. Haar boodschap is helder en ontnuchterend: er zijn geen gemakkelijke oplossingen meer. Intussen loopt de druk op en groeit de behoefte aan slimme, haalbare stappen die vandaag al effect hebben.
Wat er nu speelt
Nederland kampt met netcongestie. Dat betekent dat er in delen van het land tijdelijk geen extra capaciteit beschikbaar is om nieuwe of grotere aansluitingen te realiseren. De praktijk is dat bedrijven op een wachtlijst komen en geplande uitbreidingen of verduurzaming moeten uitstellen.
Die lijst groeit sneller dan gehoopt. Het leidt tot onzekerheid bij ondernemers die willen investeren in elektrische processen, laadinfrastructuur of uitbreiding van productie.
Flexibiliteit als sleutel, maar de deur gaat nog niet open
De minister zette in op flexibiliteit. Bedrijven zouden op piekmomenten tijdelijk minder afnemen, zodat anderen wél terecht kunnen. De bestaande capaciteit wordt dan slimmer benut totdat het netwerk is verzwaard.
In de praktijk komt dit nog onvoldoende van de grond. Dat heeft meerdere oorzaken:
Het kost netbeheerders veel tijd en inspanning om grootverbruikers te verleiden tot flexibele contracten.
Bedrijven die weinig hinder ervaren van schaarste voelen minder urgentie om mee te doen.
Technische en contractuele drempels maken het ingewikkeld om verbruik dynamisch aan te sturen.
Tijdelijke maatregelen die nu besproken worden
Om de ergste pieken op te vangen wordt op sommige plekken al stroom opgewekt met gasgeneratoren. Dat is geen duurzame route, erkent Hermans, maar mogelijk wel een noodzakelijke tussenstap om bedrijven draaiende te houden.
Daarnaast onderzoeken netbeheerders of het bestaande net zwaarder kan worden belast zonder dat de leveringszekerheid in gevaar komt. De eerste resultaten worden volgende maand verwacht. Een eindrapport volgt begin volgend jaar.
Wat dit betekent voor jouw organisatie
Wachten op netverzwaring is vaak geen optie. Het loont om nu keuzes te maken die flexibiliteit en betrouwbaarheid vergroten, ook als je nog geen directe hinder ervaart.
Denk aan maatregelen die je wendbaarder maken bij piekmomenten. Zo vergroot je je kansen op een aansluiting, verlaag je kosten en versnel je verduurzaming zodra er wél ruimte komt.
Vijf concrete stappen die je vandaag kunt zetten
Breng je verbruiksprofiel in kaart: wanneer zijn je echte pieken en waar zit speelruimte.
Onderzoek flexcontracten met je netbeheerder of leverancier, inclusief vergoedingen voor afschakelen of verschuiven.
Koppel stuurbare assets zoals koeling, compressoren, laadpunten en HVAC aan slimme sturing.
Overweeg lokale flexibiliteit: batterijopslag, piekshaving, warmtepompen met buffervaten en eigen opwek.
Werk regionaal samen. In lokale hubs of bedrijventerreinen kun je vraag en aanbod bundelen en beter plannen.
Vooruitkijken zonder te vertragen
De druk op het net blijft voorlopig hoog. De combinatie van flexibele vraag, tijdelijke vangnetten en versnelde netverzwaring bepaalt het tempo waarin bedrijven vooruit kunnen. Wie nu inzet op meetbare flexibiliteit en slimme aansturing staat straks vooraan wanneer extra capaciteit vrijkomt. Welke stap ga jij deze maand zetten om je bedrijf minder afhankelijk te maken van pieken op het stroomnet?
