Door vergrijzing en de mismatch tussen werkgevers en werkzoekenden blijft de arbeidsmarkt voorlopig krap. Er staan veel vacatures open, en er zijn beroepen waarin al langere tijd veel werk te vinden is. Toch lukt het niet iedereen die dat wil om (meer) te werken. In Zeeland zijn er 22.000 mensen die (meer uren) willen werken.
Marina Siebkes, Rayonmanager UWV West-Brabant & Zeeland: “De uitdagingen op de arbeidsmarkt zijn groot. Iedereen die kan werken is hard nodig. We kunnen het ons simpelweg niet meer veroorloven dat mensen met arbeidsvermogen aan de zijlijn staan. We moeten ervoor zorgen dat de belemmeringen die mensen ervaren om aan de slag te gaan, zoveel mogelijk worden weggenomen. Dat vraagt iets van werkgevers, van werkzoekenden, maar ook zeker van arbeidsmarktpartners in de regio.”
Aan het eind van het tweede kwartaal van 2023 stonden in Zeeland 11.000 vacatures open. Dat zijn er minder dan een jaar eerder, maar nog altijd veel meer dan eind 2019, voor de coronacrisis. De economie koelt iets af en de spanning op de arbeidsmarkt is iets lager dan een jaar geleden, maar de arbeidsmarkt blijft zeer krap en het blijft in veel beroepen moeilijk om personeel te vinden.
Zeeland vergrijst
Een belangrijke oorzaak van de aanhoudende krapte is de vergrijzing, die verstrekkende gevolgen heeft voor de arbeidsmarkt. Geleidelijk schuiven 85.800 inwoners uit Zeeland van 50 tot 65 jaar de komende jaren door naar de groep 65-plus. Zij bereiken de pensioengerechtigde leeftijd en verlaten (meestal) de arbeidsmarkt. Deze groep is groter dan jongere leeftijdsgroepen. Vooral in het openbaar bestuur, transport en onderwijs werken nu al relatief veel 60-plussers.
Waar is wel personeel te vinden?
Ondanks de krapte zijn er nog altijd mensen te vinden die (meer uren) willen werken. In Zeeland gaat het om ongeveer 42.000 mensen. Dat zijn er naar schatting 2.000 minder dan vorig jaar. Dit zogenoemde onbenut arbeidspotentieel is onder te verdelen in:
10.000 onderbenutte deeltijders. Zij werken al, maar willen en kunnen meer uren werken.
6.000 werklozen. Deze mensen hebben geen betaald werk, zochten onlangs naar werk én zijn daarvoor direct beschikbaar.
6.000 semi-werklozen. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die vanwege ziekte, arbeidsongeschiktheid, een opleiding of andere redenen tijdelijk niet beschikbaar zijn of niet naar werk zoeken.
Mismatch
Veel vacatures blijven onvervuld omdat niet alle werkzoekenden over de benodigde opleiding, kennis en ervaring beschikken. Zo kiezen studenten soms voor opleidingsrichtingen waar minder vraag naar is. Daarnaast verandert de vraag van werkgevers door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. In deze snel veranderende samenleving is het belangrijk dat mensen zich een leven lang ontwikkelen, om goed inzetbaar te blijven op de arbeidsmarkt.
Zij-instroomtrajecten
Er zijn diverse manieren waarop UWV eraan werkt om de mismatch te verkleinen. Bijvoorbeeld door kandidaten aan te dragen voor verkorte zij-instroomtrajecten. Die zorgen ervoor dat werkzoekenden die niet over de juiste achtergrond of kennis beschikken, toch relatief snel aan de slag in een kansrijk beroep. Ook alternatieve wervingsmethoden zoals Open Hiring worden in onze regio op diverse plekken succesvol toegepast.