Een nieuw soort arbeidsmarkt

Óf er na de NOW-regering een ontslaggolf komt, dat weten we nog niet zeker. Wat we wel zeker weten is dat áls deze komt, het de tekortkomingen van onze huidige arbeidsmarkt blootlegt. Werknemers kunnen maar moeilijk van baan wisselen. Werkgevers zitten muurvast in regels en verplichtingen. De arbeidsmarkt stokt. Dit kan anders, en moet anders. Wij pleiten voor een nieuw soort arbeidsmarkt.  

Onaantrekkelijke cocktail   

Er is niet maar één probleem aan te wijzen waarom onze huidige arbeidsmarkt vastloopt. Het is een cocktail van factoren die er samen voor zorgen dat wisselen van baan of sector onaantrekkelijk is. Ten eerste investeren we structureel te weinig is scholing van werkenden. Het volgen van een opleiding - binnen of buiten de eigen sector - is duur en vaak niet te combineren met een fulltime baan. Ten tweede hebben we te maken met een star ontslagrecht waarin werknemers voordelen opbouwen naarmate zij langer in dienst zijn. Ten derde staat bij ontslag nemen of krijgen iemands bestaanszekerheid nog te veel op het spel - zo is een huis kopen met tijdelijk contract nog steeds niet de norm. 

Fundamenteel anders  

Het gebrek aan mobiliteit op onze arbeidsmarkt is problematisch, zeker als we kijken naar de opgaven waar we als maatschappij voor staan: de energietransitie, oplossen van het woningtekort en vergrijzing. Werkgevers in de bouw, techniek en zorg schreeuwen hebben al jaren een personeelstekort. Om dit vlot te trekken zullen mensen moeten wisselen van baan of zelfs sector. De Corona-steunpakketten helpen mensen die nu werkloos zijn geworden tijdelijk naar een van deze kansrijke sectoren, maar dat is pleisters plakken op een systeem dat in zijn fundament gericht is op het ‘behouden van je baan’ in plaats van ‘behouden van werk’. Het moet - in zijn geheel - echt structureel anders. 

Meerdere knoppen  

Om de arbeidsmarkt weer in beweging te krijgen zullen we aan meerdere knoppen moeten draaien. Met alleen het ontslagrecht versoepelen, of alleen investeren in scholing, gaan we er niet komen. Als werkgeversvereniging vragen wij het nieuwe kabinet daarom om te kijken naar een combinatie waarin het behoud van werk - ‘werkzekerheid’ in plaats van ‘baanzekerheid’ - centraal staat. Daarnaast pakken we ook zelf de handschoen op: in de arbeidsmarktregio’s van Brabant en Zeeland werken we – samen met vakbonden, overheid en onderwijs – aan een structurele aanpak rondom scholing en mobiliteit. Nu, maar ook zeker na de crisis, zou het overstappen naar een andere baan of sector veel gemakkelijker moeten worden. Daar moeten we onze arbeidsmarkt meer, maar vooral ook beter, op inrichten!

Vragen over dit onderwerp of wat wij doen in onze belangenbehartiging? 

Neem dan contact op met Anne Deelen, belangenbehartiger arbeidsmarkt VNO-NCW Brabant-Zeeland. deelen@vnoncwbrabantzeeland.nl