Bijna vier op de tien groeiende en consoliderende bedrijven heeft financiering nodig, maar kan daar onvoldoende bij. Dat is geen randverschijnsel, maar een duidelijke trend in de nieuwste Kleinbedrijf Index. Ruim zeven op de tien kleine ondernemers noemt eenvoudigere toegang tot financiering zelfs een belangrijk verkiezingsthema.
Wat betekent dit voor jou als ondernemer in Nederland nu het ondernemersklimaat onder druk staat en het vertrouwen terugloopt? In deze korte update neem ik je mee door de belangrijkste inzichten uit de 18e editie van de KB Index, met concrete punten om op te letten.
Financieringsdruk neemt toe
De vraag naar kapitaal is groot, maar de weg ernaartoe blijft stroef. Vooral bedrijven die willen groeien of consolideren lopen vast bij het aantrekken van middelen. Dit remt innovatie, investeringen en de continuïteit op de langere termijn.
Dat zo veel ondernemers financiering prioriteit geven tijdens verkiezingen is veelzeggend. Het raakt direct aan hun mogelijkheden om te investeren in personeel, digitalisering en verduurzaming.
Het ondernemersklimaat onder spanning
Volgens onderzoek van Ondernemend Nederland, Hogeschool Utrecht en Qredits staat het ondernemersklimaat onder druk. De KB Index wordt elk kwartaal uitgevoerd en brengt de stemming en cijfers van kleine ondernemers in kaart.
De editie over het tweede kwartaal van 2025 focust op verkiezingsthema’s en bedrijfsvooruitzichten. Ongeveer twaalfduizend ondernemers vulden de vragenlijst in, wat een breed en actueel beeld geeft.
Inkomen van ondernemers blijft achter
De inkomenspositie blijft kwetsbaar. Slechts 52 procent verdient meer dan het minimumloon en daarvan komt de helft niet boven modaal uit. De overige 48 procent verdient minder dan het minimumloon of zelfs onder het bijstandsniveau.
Dit beperkt niet alleen de financiële buffer, maar maakt investeren ook lastiger. Wie krap bij kas zit, schuift vernieuwing sneller vooruit.
Vertrouwen brokkelt af
Ondernemers zijn minder positief over omzetgroei dan in het eerste kwartaal van 2025. Het ondernemersvertrouwen daalt van plus 34 naar plus 14. Dat past in een langere trend die we in de KB Index vaker zien.
Vergeleken met het tweede kwartaal van vorig jaar is het beeld nauwelijks beter. De motor draait, maar niet op volle toeren.
Investeringen haperen breed
Ondernemers investeren al jaren minder. In dit kwartaal stopt 23 procent meer dan tien procent van de omzet terug in het bedrijf. Bij 30 procent ontbreken de middelen om de onderneming op termijn gezond te houden.
Bijna een kwart van de kleine ondernemers heeft een negatief eigen vermogen. Starters hebben het extra lastig en dat geldt dwars door sectoren heen.
Lichtpuntjes in een lastige markt
Er is ook goed nieuws. Het stressniveau onder ondernemers blijft gelijk en de werkgelegenheid groeit. In het tweede kwartaal breiden meer bedrijven hun personeelsbestand uit, al is deze analyse gebaseerd op 582 waarnemingen bij bedrijven met personeel.
Daarnaast daalt de armoede index naar 18, het laagste punt in 4,5 jaar. Dat betekent dat 18 procent van de ondernemers onder het bijstandsniveau uitkomt. Nog steeds fors, maar de richting is positief.
Praktische aanbevelingen voor beleid en financiers
De onderzoekers doen meerdere voorstellen om financiering toegankelijker te maken. Zij pleiten voor een combinatie van maatregelen die direct effect kunnen hebben op kosten, risico en investeringsbereidheid.
Toegankelijke garantiefaciliteiten voor vreemd vermogen met lage provisies om rentekosten te drukken
Vouchers om advies en afsluitkosten bij kleinere leningen te verlagen
Financiers stimuleren om verder te kijken dan alleen data en historie en ook visie en verwachte kasstromen mee te nemen
Fiscale voordelen om non bancaire en particuliere inbreng in eigen vermogen te stimuleren
Herstel van ondernemersvrijstelling, startersaftrek en zelfstandigenaftrek naar het oorspronkelijke niveau
Fiscale prikkels die ondernemers stimuleren om meer te investeren
Lagere belastingen op energiegebruik
Wat kun jij nu al doen
Kijk kritisch naar je liquiditeitsplanning en scenario’s voor de komende twaalf maanden. Bereid een financieringsdossier voor met een heldere groei case, onderbouwde kasstromen en een plan B. Verken non bancaire opties naast de bank en informeer naar regionale of landelijke garantieregelingen.
Blijf de KB Index volgen voor actuele signalen uit de markt. En heb je een specifieke vraag over jouw situatie of wil je sparren over financieringsroutes, laat het weten en stel je verdiepingsvraag.
