Zit onze toekomst in de kracht van de digitale economie? Uit nieuw onderzoek van Ipsos I&O in opdracht van NLdigital blijkt dat bijna twee op de drie kiezers dat volmondig beamen. Maar liefst 63 procent ziet een sterke digitale economie als cruciaal voor de onafhankelijkheid en veiligheid van Nederland, tegenover slechts 6 procent die dat niet zo ziet. Dat signaal is moeilijk te negeren, zeker nu de verkiezingen naderen.
Tegelijk loopt de dagelijkse praktijk nog achter. Slechts 18 procent gebruikt regelmatig AI op het werk, terwijl 48 procent verwacht dat digitale ontwikkelingen het werk juist makkelijker kunnen maken. Er is dus duidelijk draagvlak, maar ook een kloof tussen potentie en toepassing.
Wat kiezers het belangrijkst vinden
Omscholing als doorbraak tegen tekorten
Driekwart van de Nederlanders vindt dat werknemers actief moeten worden omgeschoold naar sectoren met tekorten, zoals ICT en zorg. Meer dan de helft vindt dat de overheid studiekeuzes sterker mag sturen om arbeidstekorten op te lossen.Digitale veiligheid als basisvoorziening
Zeven op de tien zien digitale veiligheid als net zo essentieel als goede zorg en onderwijs. Twee derde wil extra publieke investeringen. De helft vindt zelfs investeren in digitale verdediging belangrijker dan in traditionele defensie.Eigen technologie en datacenters in Nederland
Ongeveer de helft wil dat ons land nadrukkelijk inzet op eigen digitale technologie. Evenveel mensen zien de noodzaak van datacenters en AI ontwikkeling in Nederland, terwijl een veel kleinere groep dat afwijst.Zorgen blijven reëel
Meer dan de helft maakt zich zorgen over online veiligheid. Bijna de helft vreest grotere sociale ongelijkheid door digitalisering. Acht op de tien vinden dat burgers en bedrijven zelf ook verantwoordelijkheid moeten nemen om digitale aanvallen te voorkomen.
Waarom dit ertoe doet voor beleid en economie
Kiezers koppelen digitalisering direct aan economische weerbaarheid en nationale veiligheid. Dat plaatst digitale infrastructuur, digitale vaardigheden en cybersecurity in dezelfde categorie als energie, zorg en onderwijs.
Voor beleidsmakers betekent dit meer dan losse projecten. Er is behoefte aan samenhangende regie op vaardigheden, innovatie en veiligheid, met duidelijke doelen die meerdere kabinetsperiodes overbruggen.
Breed draagvlak onder verschillende kiezersgroepen
Het onderzoek laat opvallende eensgezindheid zien. Kiezers van PVV, GL PvdA, CDA, VVD, D66 en JA21 steunen in meerderheid actieve overheidssturing op digitalisering en omscholing naar ICT sectoren. Dat maakt het politiek haalbaar om keuzes te versnellen, mits het beleid concreet en uitvoerbaar is.
De nuance: draagvlak is groot, maar het is zelden doorslaggevend
Digitalisering is zelden het thema waarop kiezers uiteindelijk beslissen. Dat verklaart waarom het onderwerp nog niet de aandacht krijgt die het verdient. De praktijk op de werkvloer laat hetzelfde zien. Mensen zien de kansen, maar adoptie blijft achter. Zonder duidelijke voorbeelden, training op maat en veilige toepassingen wordt technologie niet vanzelf onderdeel van het dagelijks werk.
Wat dit vraagt van overheid, onderwijs en bedrijfsleven
Versnel om en bijscholing met korte, stapelbare trajecten die aansluiten op tekorten in ICT en zorg.
Maak digitale veiligheid een basisvoorwaarde bij elke publieke en private investering.
Investeer gericht in eigen technologie, datacenters en AI, met duidelijke randvoorwaarden voor energie, privacy en ruimte.
Stimuleer verantwoord gebruik van AI op de werkvloer met praktische tools, opleiding en goede governance.
Versterk publiek private samenwerking om cyberweerbaarheid te verhogen, inclusief gezamenlijke oefeningen en snelle meldprocessen.
De boodschap van NLdigital
Volgens Dagmar Lens, directeur van NLdigital, is de kern helder. Digitalisering is geen bijzaak maar een randvoorwaarde voor toekomstige welvaart. Burgers vragen om meer regie van de overheid. Digitalisering helpt dromen waar te maken door snellere processen, betrouwbare systemen en betere dataverwerking. De oproep aan Den Haag is om die realiteit nu structureel te vertalen naar beleid en investeringen.
Over het onderzoek
Ipsos I&O voerde het onderzoek uit van 12 tot 16 september 2025 onder 1.006 Nederlanders via het I&O Research Panel. De resultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. De uitkomsten zijn representatief voor volwassen Nederlanders op deze kenmerken.
)
