8 december 2021

HRM

Krapte op de arbeidsmarkt? Werkgevers, wees de oplossing!

Een van de grootste uitdagingen voor werkgevers in de Brainportregio is het vinden van personeel. Een vacature plaatsen, achteroverleunen en ervan uitgaan dat de ideale kandidaat zich vanzelf meldt? Vergeet het maar. De krapte op de arbeidsmarkt is enorm. In alle sectoren. Het is volgens experts tijd om zelf actief mee te werken aan (een deel van) de oplossing: omscholing. Ze hebben het erover in een rondetafelgesprek.

Aan tafel zit Richard Kerste van Brainport Development. Hij is projectleider van het Brainport Omscholingsproject. Naast hem zit Nienke Meijer van De Buitenboordmotor, een beweging die het ‘arbeidsmarktsysteem radicaal wil veranderen’ en mensen van werk naar werk wil helpen. Ook Natascha van der Laan, manager van Randstad Boost Vakopleidingen, is aangeschoven. Het uitzendbureau biedt opleidingen en trainingen aan voor mensen die een carrièreswitch willen maken. Robbert Lexis neemt namens het UWV deel aan het gesprek. Hij is Senior Adviseur Werkgeversdiensten en staat werkgevers in Zuidoost-Brabant bij in hun arbeidsmarktvraagstukken.

'Investeer ook'
De wil bij potentiële werknemers is er genoeg, vindt Lexis. ‘Ik heb zo een klasje bij elkaar met mensen die staan te popelen om opgeleid te worden tot bijvoorbeeld softwareontwikkelaar. De opleidingen en omscholingstrajecten zijn er ook. Maar ik kan je garanderen dat die studenten na hun opleiding niet meteen aan de bak kunnen’, vertelt hij. ‘Hoe nijpend het tekort ook is.’ Volgens hem zijn de verwachtingen bij veel werkgevers te hoog. ‘Men zoekt binnen de ICT nog te vaak naar het welbekende ‘schaap met de vijf poten’.

Van der Laan herkent het. ‘Je kunt blijven zoeken naar die speld in de hooiberg, maar dan kom je er niet. Omscholen vraagt om een investering van iedereen, dus ook van werkgevers.’ Een opmerking die ze vaak krijgt, is: en wat als die nieuwe werknemers dan straks weer weggaan? Dan heb ik er veel tijd en geld ingestoken en moet ik weer van vooraf aan beginnen. ‘Kijk er eens anders naar, zeg ik dan. Wat kost het je om opdrachten niet aan te kunnen nemen? Of beloftes en afspraken niet na te kunnen komen?’

Het vraagt meer
‘Laat ik dan ook meteen met de deur in huis vallen’, zegt Nienke Meijer. ‘Met alleen omscholing kom je er niet. Het is slechts een onderdeel van de oplossing. Het is inderdaad vooral de denkwijze die moet veranderen. Aan de kant van werkgevers én opleiders. Als er strenge ingangseisen blijven gelden, laat je zoveel mensen links liggen. Kijk niet alleen naar diploma’s en cv’s, maar heb ook oog voor de kwaliteiten en competenties van potentiële werknemers.’ Volgens Meijer is er meer maatwerk nodig. ‘Dus niet voor iedereen hetzelfde opleidingstraject. Waar de een nog maar één of een paar vakken hoeft te volgen, heeft de ander behoefte aan een heel traject.’

Van der Laan benoemt dat er in Nederland momenteel 3,8 miljoen mensen zijn die, om welke reden dan ook, geen betaald werk hebben. ‘Dat is eigenlijk hartstikke goed nieuws voor de markt, wát een potentieel! Als we een deel van die groep kunnen bereiken en inzicht kunnen geven van de kansen die er liggen op de arbeidsmarkt, is dat toch hartstikke mooi!?’ Volgens haar houden we zelf de schaarste in de hand. ‘Werkgevers hebben houvast nodig en die vinden ze in functie-eisen en cv’s. Van een stapel met tien cv’s worden er zo acht aan de kant geschoven. Want: niet de juiste opleiding of werkervaring. Dat is allemaal onbenut talent! Bedenk welke kwaliteiten en competenties je nodig hebt in je bedrijf en selecteer daarop. Die vakvaardigheden breng je ze wel bij, al dan niet via een training of opleiding.’

Voor iedereen?
Kerste vraagt zich af of dit voor alle werkgevers geldt. ‘Ik zie dat de grote bedrijven hier al mee bezig zijn. Maar hoe zit het met mkb’ers? Vraagt zo’n traject niet te veel van een klein team?’ Lexis geeft aan dat hij juist een grotere bereidwilligheid vindt bij die kleinere bedrijven. ‘Hier zijn de lijnen kort, je zit meteen met de directie om tafel.’

Volgens Meijer en Lexis speelt ook het gebrek aan kennis over subsidies en fondsen een rol. Bedrijven hoeven de kosten niet alleen te dragen. Vanuit zijn functie bij het UWV helpt Lexis werkgevers om de juiste koers uit te zetten. Meijer vindt dat het geld in veel gevallen rechtstreeks naar de werknemers mag. De Buitenboordmotor werkt met experimenten en proeftuinen. Overstappers leren waar hun kwaliteiten en talenten liggen en doen mee aan ervaringsdagen in die sector(en). Daarna worden ze gekoppeld aan een werkgever en omgeschoold binnen een jaar. ‘Je merkt dat er zoveel subsidies worden opgepot. Het geld is er en wordt niet of niet op de juiste manier gebruikt. Ik ben sowieso voor een flinke verandering van het arbeidssysteem. Daar mag dit ook zeker in worden meegenomen.’

Iedereen aan tafel is het er eigenlijk wel over eens. ‘Durf! En laten we het samen doen. Wat doe jij eraan om de krapte op de arbeidsmarkt op te lossen? Ben je bezig met omscholing? Het begint met anders naar jezelf en je bedrijf te kijken.’

Meer weten?
Wil je meer weten over de aanpak van omscholing naar krapteberoepen in Brainport, neem contact op met Richard Kerste. Lees voor omscholing naar IT beroepen ook het artikel "Zijn er écht geen IT’ers of zoek je niet goed?".

Bron afbeelding: ©KMWE