20 januari 2023

HRM

Krapte op de arbeidsmarkt biedt kansen voor 50-plussers

In december 2022 werden in Noord-Brabant 22.800 WW-uitkeringen verstrekt. Dat is een toename van 3,1% in vergelijking met de maand ervoor. Ondanks de stijging van het aantal WW-uitkeringen blijft de krapte op de arbeidsmarkt groot. Het aandeel werkenden boven 50 jaar neemt nog steeds toe. In Noord-Brabant is het aandeel werkende 50-plussers 32%. Van alle mensen met een WW-uitkering in de provincie is 47% 50-plus. Juist nu werkgevers meer moeite hebben personeel te werven én te behouden, kan de loyaliteit van deze groep voor stabiliteit in een organisatie zorgen.

In Nederland ligt het aandeel werkende 55-plussers hoog vergeleken met andere Europese landen. Tevens is de arbeidsparticipatie van deze groep de afgelopen jaren substantieel gestegen. Uit CBS-cijfers blijkt dat in het derde kwartaal van 2022 ruim 8 op de 10 van de 55-tot 60-jarigen betaald werk hadden. In 2006 was dit 6 op de 10. Voor 60-tot-65 jarigen was de arbeidsparticipatie 65% in 2022. Ouderen blijven langer doorwerken, onder andere omdat de AOW-leeftijd is opgetrokken. De stijgende arbeidsparticipatie onder 55-plussers is relevant, gezien de toenemende ‘grijze druk’1. Dit is de verhouding tussen het aantal personen van 65 jaar of ouder en de zogenoemde ‘productieve’ leeftijdsgroep van 20 tot 65 jaar. Deze verhouding was 35,6% in 2022 in Noord-Brabant, in 2005 was de verhouding 22,5%.

Bijna de helft van de WW-populatie is 50-plusser
Het aantal WW-uitkeringen nam in december 2022 vooral toe onder 27-50 jarigen, de stijging was 5% (+465 uitkeringen). Ter vergelijking: onder 50-plussers was de toename 1% (+154). Toch hebben 50-plussers naar verhouding een groot aandeel in de WW-populatie. In december 2022 bedroeg het aandeel 50-plussers 47%: dat zijn ruim 10.800 WW-uitkeringen in Noord-Brabant. Dit aandeel is ongeveer gelijk aan het percentage van december 2019 (49%), voor corona. Het absolute aantal WW-uitkeringen (bijna 16.780) lag toen wel hoger. Afbeelding 1 laat zien dat het grootste aandeel van de WW-populatie bestaat uit mensen tussen de 60-65 jaar. Dat 50-plussers een groot aandeel in de WW hebben komt deels doordat zij langer recht hebben op een WW-uitkering. Veel 50-plussers zijn afkomstig uit minder kansrijke beroepen. Zo had een grote groep in de WW een administratieve baan of verrichtte productiewerk. Door automatisering zijn er bijvoorbeeld minder administratieve banen.

Uitstroom WW naar werk hoogst voor 50-55 jarigen
Veel 50-plussers stromen na hun WW-uitkering uit naar werk. Toch is er een groot verschil tussen de verschillende leeftijdscategorieën van 50-plussers. Zo stroomde in 2021 76% van de 50-55 jarigen uit naar werk. Dit was hoger dan in 2020 (70%) en 2019 (75%). De krapte op de arbeidsmarkt biedt dus kansen voor 50-plussers om vanuit een WW-uitkering werk te vinden. Een reden waarom de uitstroom naar werk hoog is onder 50-55 jarigen, is omdat zij vaak langer WW-recht hebben opgebouwd dan lagere leeftijdsgroepen en daardoor meestal langer de tijd hebben om werk te vinden. Het beeld dat 50-plussers nauwelijks werk kunnen vinden, klopt dus maar gedeeltelijk. Voor andere leeftijdscategorieën is de uitstroom naar werk lager. Zo is dit voor 15-20 jarigen 61%. 60-plussers stromen het minst vaak uit naar werk. Dit komt bijvoorbeeld doordat zij een jaar voor hun AOW-leeftijd zitten en bij uitstroom AOW gerechtigd zijn. Verder kunnen fysieke eisen bij hogere leeftijdsklassen zwaarder op werknemersdrukken.

Vitaal ouder worden op het werk
Ouderen beschikken over werkervaring, vakkennis en een uitgebreid netwerk. Het is voor organisaties belangrijk dit kapitaal via boeien en binden zo lang mogelijk te behouden. Vitaal ouder worden op het werk betekent succesvol omgaan met positieve en negatieve veranderingen die zich met het vorderen van de jaren voordoen. Technische hulpmiddelen kunnen bijvoorbeeld fysieke drempels van oudere werknemers ondervangen.

In Noord-Brabant zijn er nog ongeveer 10.800 WW-uitkeringen voor 50-plussers die mogelijk over vaardigheden beschikken die goed zouden kunnen passen bij moeilijk vervulbare vacatures. UWV ondersteunt werkzoekenden om bijvoorbeeld breder te zoeken of om zich te scholen naar een kansrijker beroep.

Kansen voor 50-plussers
In Zuidoost-Brabant krijgen werkzoekende 50-plussers onder het initiatief Buddy Werkt begeleiding van een ervaren werkgever. De buddy is een persoonlijk aanspreekpunt, klankbord, vraagbaak, adviseur, tipgever en geeft toegang tot een netwerk dat de juiste baan kan opleveren. Buddy Werkt is een initiatief van de gemeenten Eindhoven, Heeze-Leende, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre, Ergon en UWV. Maar liefst 70% van de 200 deelnemende werkzoekenden is uitgestroomd naar een nieuwe baan. Door de gezamenlijke inspanning door de deelnemende partijen, in de regio hebben zo’n 120 buddy’s van zo’n 75 verschillende organisaties een of meerdere keren meegedaan. Deze succesvolle formule is in samenwerking met KempenPlus ook in De Kempen geintroduceerd waar inmiddels 20 buddy’s ervoor hebben gezorgd dat 75% van de deelnemende werkzoekenden binnen het traject een baan hebben gevonden.