Op 20 mei won DynaPlex de TKI Dinalog Impact Award tijdens de innovatieconferentie. Binnen dit project is een gelijknamige open-sourcesoftware ontwikkelt dat bedrijven helpt om betere logistieke beslissingen te nemen, geïnspireerd op het zelflerende AlphaGo-algoritme. Aan het woord zijn de betrokken onderzoekers Martijn Mes (University of Twente) en Willem van Jaarsveld (Eindhoven University of Technology). “Dit is een mooie erkenning voor de resultaten die we met het gehele consortium hebben bereikt.”
AlphaGo in 2016 de Zuid-Koreaanse grootmeester Lee Sedol versloeg in het strategische bordspel Go, was dat revolutionair. Niet alleen omdat Go veel complexer is dan schaken, maar vooral omdat de kunstmatige intelligentie van Google DeepMind niet van mensen had geleerd. Het had zelf uitgevogeld hoe je moest winnen. “Dit was een sensationeel moment,” zegt Martijn Mes van de University of Twente. “Willem en ik hadden los van elkaar het gevoel: hier moeten we wat mee. Als dit soort AI bij bordspellen zulke strategieën kan ontdekken, dan kan dit ook een doorbraak zijn bij logistieke puzzels.”
DynaPlex: de AlphaZero van de logistiek
Na AlphaGo volgde AlphaZero, een algoritme dat tal van bordspellen kan leren en de mens kan verslaan. Dit was ook de inspiratie voor DynaPlex: een toolbox gebaseerd op reinforcement learning die bedrijven helpt betere logistieke beslissingen te nemen. “Wij dachten: als een AI in Go of schaken kan leren wat een goede zet is, dan moet dat ook kunnen bij het plannen van voorraden of transportroutes. In de logistiek moet je anticiperen op dingen die je nog niet weet, bijvoorbeeld wat klanten bestellen. Net als bij een spel, want je weet niet wat de tegenstander gaat doen,” zegt de hoogleraar.
Reinforcement learning draait om het maken van slimme keuzes, stap voor stap, in situaties vol onzekerheid. Het gaat niet alleen om voorspellen, maar vooral om beslissen. “Een goede voorspelling is nog geen goede beslissing,” zegt Martijn Mes. “Daar komt veel meer bij kijken. Je moet ook begrijpen wat de gevolgen zijn van wat je doet.” Waar veel logistieke software werkt met vaste regels of aannames, leert DynaPlex juist voortdurend bij. Het past zich aan als de omstandigheden veranderen.
Vijf procent efficiënter voorraadbeheer bij ASML
De aanpak wierp vruchten af, en inmiddels zijn er veertien succesvolle praktijkvoorbeelden. Een van de succesverhalen van het project is volgens hem de toepassing bij chipmachinefabrikant ASML, waar masterstudenten Joost ter Haar, Tjum van Dijck, en Marco Ochoa op afstudeerden. “Daar konden we echt laten zien dat efficiënter voorraadbeheer tot vijf procent kostenbesparing leidde. En dat zeggen we niet zomaar,” vertelt projectleider Willem van Jaarsveld van Eindhoven University of Technology. Ook bij NXP, Albert Heijn en Vanderlande werd de toolbox getest, soms met simulaties, soms met echte klantdata.
Ook zonder de uitkomsten van de software volledig te volgen, levert DynaPlex waardevolle inzichten op. Mes: “Je kunt al veel leren door te kijken wanneer AI iets anders doet dan jij zelf zou doen. Dan ontdek je ineens alternatieven waar je zelf nooit op was gekomen.” Net als AlphaGo, die een verrassende zet deed tegen de wereldkampioen. “De AI maakt niet alleen beslissingen, maar toont ook patronen en keuzes waar planners van kunnen leren,” legt hij uit. Studenten lieten met behulp van heatmap zien welke actie de AI kiest bij welke voorraadniveaus. Planners kunnen die acties overnemen en hiermee gaan experimenteren.
Open, modulair en schaalbaar
DynaPlex is open-source en modulair opgezet. Onderzoekers en bedrijven kunnen zelf nieuwe modellen toevoegen of bestaande onderdelen aanpassen. Wat Van Jaarsveld drijft, is niet alleen wetenschappelijke nieuwsgierigheid, maar ook een praktische wens: de techniek moet bruikbaar zijn voor bedrijven. “Het mooiste is als iets complex is van binnen, maar eenvoudig aanvoelt van buiten. Net als bij een iPhone,” zegt hij. Daarom werken betrokkenen nu aan een Python functionaliteit om de software toegankelijker te maken.
De onderzoeker is erg vereerd met het winnen van de TKI Dinalog Impact Award. “Het is een mooie erkenning voor het werk en de resultaten die we met het gehele consortium hebben bereikt.” Hoewel het project officieel in mei afliep, wordt de toolbox met elke nieuwe praktijktoepassing sterker.
Van Jaarsveld: “We blijven de DynaPlex-toolbox verder ontwikkelen, zodat steeds meer organisaties er eenvoudig gebruik van kunnen maken en we samen de ketenregie van de toekomst dichterbij brengen.”
Benieuwd wat DynaPlex voor jouw organisatie kan betekenen?
Ontdek de open-source toolbox die AI toepast op logistieke puzzels en al bewezen impact heeft bij bedrijven als ASML en Albert Heijn. Of je nu onderzoeker bent, student of werkt aan supply chain optimalisatie – sluit je aan bij de community en help mee de logistiek van morgen te verbeteren.
Bekijk de software en documentatie
Interesse in samenwerken of testen binnen jouw organisatie? Neem contact op via info@dinalog.nl
)
)
