Wat gebeurt er met jouw hypotheekkansen als je inkomen een coronadip heeft laten zien? Dat is precies waar veel ondernemers en flexwerkers nu tegenaan lopen. Volgens Michiel Meijer, directeur van Van Bruggen Adviesgroep, dreigt deze groep nog jarenlang buiten spel te staan op de huizenmarkt als er geen duidelijke richtlijnen komen.
Na de eerste lockdown besloten geldverstrekkers samen met Nationale Hypotheek Garantie de coronadip buiten beschouwing te laten. Inmiddels is de realiteit anders. We zijn verder in de tijd en de tijdelijke rekentruuk blijkt niet genoeg. Zonder heldere regels blijven de gevolgen van 2020 en 2021 doortellen in je maximale hypotheek.
Hoe inkomens worden getoetst en waarom dat nu wringt
Voor wie geen vast dienstverband heeft, kijken hypotheekverstrekkers vaak naar het gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaar. Is het laatste jaar lager dan dat gemiddelde, dan weegt juist dat lagere jaar extra zwaar. Voor veel ondernemers was 2020 het slechtste jaar. Daardoor drukt die terugval ook in 2021 en 2022 door in de berekening.
Met andere woorden. Een tijdelijke crisis blijft een langdurige rem op je leencapaciteit. Dat voelt onrechtvaardig als jouw omzet inmiddels aantrekt.
NHG en AFM zetten in op persoonlijk verhaal
Nationale Hypotheek Garantie geeft aan dat de persoonlijke situatie leidend moet zijn. Verstrekkers willen niemand standaard uitsluiten en kijken naar het verhaal achter de cijfers. Dat biedt ruimte, maar vraagt ook om kundige beoordeling door adviseurs.
De Autoriteit Financiële Markten benadrukt individueel maatwerk. Via de zogeheten explain mogelijkheid mag een verstrekker beargumenteerd afwijken van de standaardcriteria. Dat kan alleen als een grondige analyse van inkomsten en uitgaven aantoont dat de hypotheek verantwoord is.
Waarom maatwerk niet genoeg lijkt
Volgens Michiel Meijer is maatwerk ontworpen voor uitzonderingen en niet voor een hele doelgroep. De huidige rekensystematiek vangt de massale impact op ondernemers niet op. Het resultaat is dat veel zelfstandigen geen of een aanzienlijk lagere hypotheek krijgen.
De waarschuwing is niet theoretisch. Onderzoek waar de AFM naar verwijst, laat zien dat veel huishoudens een terugval maar kort kunnen dragen. Dat maakt verstrekkers extra voorzichtig en versterkt de rem op toekenning.
Ideeën voor duidelijke spelregels
Er liggen enkele concrete opties op tafel die snelheid en duidelijkheid kunnen geven:
Overheidssteun aantoonbaar meetellen als inkomen, mits goed onderbouwd.
Rekenen met de drie jaren vóór maart 2020 wanneer de dip aantoonbaar tijdelijk was.
Strakkere definities van herstel. Denk aan een minimumperiode met stabiele omzet en onderbouwing via cijfers en opdrachten.
Eenduidige documentlijst per profiel. Bijvoorbeeld voor zzp met seizoenswerk of voor platformwerk.
Niet alle banken voelen hier al iets voor. Zo verwijst ABN AMRO vooralsnog naar maatwerk en geeft geen harde toezeggingen. Juist daarom is sectorbrede afstemming nodig.
Wat dit concreet voor jou betekent
Heb je een coronadip in je jaarcijfers, dan kun je minder lenen dan je verwacht. Zelfs als je opdrachtenportefeuille weer groeit. Zonder aangepaste regels blijft die rem nog jaren voelbaar.
De uitkomst hangt straks af van hoe streng jouw bank de richtlijnen uitlegt. Een sterke onderbouwing van herstel kan het verschil maken tussen nee en ja.
Wat je nu al kunt doen
Verzamel bewijs van herstel. Denk aan recente omzetcijfers per maand, nieuwe contracten en orderbevestigingen.
Laat meerdere scenario’s doorrekenen. Bijvoorbeeld met en zonder het coronajaar, zodat je weet waar de knelpunten zitten.
Vraag naar de explain mogelijkheid. Een adviseur kan motiveren waarom jouw hypotheek toch verantwoord is.
Werk aan buffers. Hogere reserves verlagen risico’s en maken je aanvraag sterker.
Check NHG opties. NHG kan extra waarborgen bieden en dwingt tot zorgvuldige toetsing.
Tijd je aanvraag slim. Als je cijfers in het lopende jaar duidelijk herstellen, kan enkele maanden wachten lonen.
Waar je op moet letten bij je aanvraag
Transparantie werkt in je voordeel. Leg uit wat er in 2020 en 2021 is gebeurd en wat je hebt veranderd in je bedrijfsvoering.
Wees realistisch in je woonlasten. Toon aan dat je ook bij een tegenvaller je lasten kunt dragen.
Vergelijk beleid per bank. Criteria en risicohonger verschillen, zeker in onzekere tijden.
De kern is simpel. Zonder duidelijke, breed gedragen richtlijnen blijft de coronadip als een schaduw over je hypotheek hangen. Tot die duidelijkheid er is, win je met een scherp dossier, concreet herstel en de juiste timing.
