Wat als je marge krimpt terwijl je team al op zijn tenen loopt. Dat is precies waar veel ondernemers nu tegenaan lopen. Uit de nieuwste Conjunctuurenquête Nederland blijkt dat winstgevendheid onder druk staat, terwijl het tekort aan personeel opnieuw de grootste rem is op de bedrijfsvoering.
De enquête is uitgevoerd door het CBS, de Kamer van Koophandel, het Economisch Instituut voor de Bouw, MKB Nederland en VNO NCW. Hieronder lees je de belangrijkste uitkomsten voor het vierde kwartaal van 2025, kort en helder op een rij.
Winstgevendheid onder druk in brede linie
Aan het begin van kwartaal vier meldden meer ondernemers een daling van hun winstgevendheid dan een stijging in het voorgaande kwartaal. In acht van de twaalf sectoren is het sentiment slechter dan eerder dit jaar.
Vooral in de autohandel en autoreparatie is het beeld somber met een saldo van min 21 procent. In de bouw, groothandel, industrie en vastgoed is men iets minder negatief dan een jaar geleden. De totale score ligt ongeveer op hetzelfde niveau als in 2024.
Personeelstekort blijft grootste hindernis
Het gebrek aan arbeidskrachten is voor 33 procent van de ondernemers de belangrijkste belemmering. Dit is sinds het derde kwartaal van 2021 onafgebroken de nummer een.
Op afstand volgen:
Onvoldoende vraag met 22 procent
Financiële beperkingen met 10 procent
Geen belemmeringen voor 33 procent van de ondernemers
Ondernemersvertrouwen blijft onder nul
Het ondernemersvertrouwen staat in het vierde kwartaal op min 4,0. Dat is vrijwel gelijk aan het vorige kwartaal en precies op het langjarig gemiddelde van min 4,0. Ondernemers zijn vooral negatief over het economisch klimaat in het afgelopen kwartaal. Sinds begin 2022 blijft het vertrouwen onafgebroken negatief.
Uitzondering is de informatie en communicatiesector, waar het vertrouwen nog positief is. In veel andere sectoren verslechterde de stemming verder, vooral in de verhuur en handel van onroerend goed. In de horeca is het vertrouwen wel verbeterd, maar het staat nog steeds onder nul.
Investeringen blijven op de rem
Bijna 83 procent van de ondernemers verwacht volgend jaar niet extra of zelfs minder te investeren. De verdeling:
70 procent houdt de investeringen gelijk
Ongeveer 12 procent investeert minder
Bijna 16 procent investeert meer
Hoewel iets meer ondernemers een plus verwachten dan een min, blijft de langjarige trend negatief. Na het dieptepunt van vorig jaar ligt het saldo nog steeds lager dan in de periode voor corona. Alleen in het eerste coronajaar stond het saldo lager dan in 2024 en 2025.
Wat dit betekent voor jouw bedrijf
Bewaak je marge actief. Herzie prijzen en kosten per product of dienst, niet alleen op totaalniveau.
Zet in op productiviteit. Denk aan procesverbetering, slimme planning en laagdrempelige automatisering.
Pak personeelskrapte creatief aan. Combineer leren en werken, kijk naar zij instroom en maak functies aantrekkelijker met flexibele roosters.
Wees scherp op investeringen. Prioriteer projecten met snel meetbare impact op omzet of kosten.
De kern is duidelijk. De winstdruk neemt toe en personeel blijft schaars, terwijl het vertrouwen niet herstelt. Juist nu maak je verschil met focus op marges, productiviteit en weloverwogen investeringen. Wat is jouw eerstvolgende stap om sterker het nieuwe jaar in te gaan?
