Ondernemersklimaat staat onder druk

Afbeelding

Voelt het ondernemersklimaat zwaarder dan ooit? Je bent niet de enige. Met aangekondigde importheffingen van dertig procent op Europese producten die Donald Trump per 1 augustus wil invoeren, lopen de zorgen onder Nederlandse exportbedrijven snel op. Tel daar netcongestie, torenhoge energiekosten, coronaschulden en twee jaar loondoorbetaling bij ziekte bij op, en je hebt een cocktail die groei bij het mkb afremt. ONL voorzitter Erik Ziengs vatte het treffend samen: de emmer is vol.

Tariefdreiging uit de Verenigde Staten

De mogelijke importheffingen vanuit de Verenigde Staten raken met name maakindustrie, agrofood en hightech. Bedrijven die afhankelijk zijn van Amerikaanse afzetmarkten rekenen opnieuw door wat dit betekent voor prijzen, marges en contracten. Die onzekerheid werkt direct door in investeringsplannen en personeelsbeslissingen.

Druk op het mkb stapelt zich op

Recente cijfers van SRA laten zien dat groei in het mkb stagneert. Vooral de loonkosten stijgen snel en drukken de winstmarges, waardoor ondernemers terughoudender investeren. In het Financieele Dagblad is te lezen hoe deze kostenstijgingen prioriteiten verschuiven en risico appetite temperen.

  • Stijgende loonkosten die marges uithollen

  • Netcongestie die productie en groei beperkt

  • Energietarieven die planning en prijscalculatie bemoeilijken

  • Verwachte importheffingen die export onzeker maken

Ziengs slaat alarm in de media

Bij Telegraaf, BNR en NOS Radio 1 benadrukte Ziengs dat ondernemers al veel op hun bord hebben. Van de nasleep van coronaschulden tot prijs en looncorrecties die blijven doorwerken. Zijn waarschuwing is helder: dit pakket aan tegenwind zorgt voor onrust, zeker bij exporteurs die vrezen voor extra druk op hun concurrentiepositie.

Daarnaast klinkt de vrees dat vergelijkbare tarieven voor China leiden tot dumping van Chinese goederen op de Europese markt. Dat kan prijzen verder onder druk zetten en intensievere concurrentie veroorzaken in sectoren die toch al te maken hebben met smalle marges.

Wat ondernemers nu kunnen doen

Afwachten is geen strategie. Bedrijven die proactief sturen, dempen de klap vaak beter.

  • Herzie exportmix en zoek alternatieve afzetmarkten binnen Europa en daarbuiten

  • Maak scenario’s voor verschillende tariefniveaus en pas prijsbeleid tijdig aan

  • Versterk inkoop en valutarisico management, bijvoorbeeld met langere contracten of hedging

  • Bespaar structureel op energie door audits, inkoopcollectieven en efficiency verbeteringen

  • Houd strakker grip op arbeidskosten via planning, automatisering en scholing

Wat de politiek moet versnellen

Volgens ONL ligt hier een duidelijke opdracht voor Den Haag. Ondernemers vragen om voorspelbare regels en snelle oplossingen die ruimte geven om te ondernemen.

  • Versnel de aanpak van netcongestie en investeer in verzwaring van het stroomnet

  • Verlaag energielasten en maak langdurige zekerheid over tarieven mogelijk

  • Herzie twee jaar loondoorbetaling bij ziekte om lasten voor mkb te verlichten

  • Kies voor stabiel beleid dat niet elk kwartaal wijzigt

  • Stel een investeringskabinet samen dat fors inzet op infrastructuur en arbeidsmarkt

Blijf in beweging

De kern is simpel. Je kunt de wereldhandel niet sturen, maar wel je eigen wendbaarheid. Kijk vooruit, werk met scenario’s en leg nu de basis voor alternatieve markten en lagere kosten. Deel wat jij in jouw bedrijf al doet en welke knelpunten je ervaart. Samen brengen we de druk in kaart en maken we hem hanteerbaar.

Rob Verdijk

21 oktober 2025
Gepubliceerd door: Rob Verdijk

Rob Verdijk is eigenaar van In Business Network