Heeft jouw team ook het gevoel dat het werk steeds zwaarder wordt? Nieuwe cijfers uit de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden van CBS en TNO laten zien dat hoge taakeisen en weinig autonomie de belangrijkste bronnen van werkstress zijn. Maar liefst 9,1 procent heeft emotioneel zwaar werk en driekwart ervaart het werk geregeld als moeilijk.
De boodschap is helder: werkstress is geen randthema meer, maar dagelijkse realiteit op de werkvloer. In deze korte update lees je de belangrijkste bevindingen uit NEA 2024 en wat jij vandaag al kunt doen om de druk te verlichten.
Vrouwen hebben vaker stressvol werk
Vrouwen rapporteren ook in 2024 vaker stressvol werk dan mannen. Het gaat om 20 procent van de vrouwen tegenover 12 procent van de mannen. De resultaten zijn gebaseerd op bijna 65 duizend respondenten, wat het beeld stevig onderbouwt.
Dit verschil zien we al jaren terug. Vooral sectoren met veel zorgtaken en onderwijstaken wegen zwaar mee in deze cijfers.
Burn-outklachten bij werknemers
Het aandeel werknemers met burn-outklachten steeg in tien jaar van 13 procent in 2015 naar 20 procent in 2024. De laatste drie jaar bleef dit niveau stabiel, wat kan duiden op een plateau, maar zeker geen oplossing.
Opvallend is het onderwijs. Daar rapporteert één op de vier werknemers burn-outklachten. Dat vraagt om gerichte aanpak op teamniveau en in beleid.
Maatregelen rondom werkdruk nodig
Ruim 38 procent van de werknemers vindt dat er meer maatregelen nodig zijn om werkdruk en stress aan te pakken. De roep om actie is het luidst in onderwijs en zorg. Juist in deze sectoren is ook de tevredenheid over de huidige maatregelen lager.
Het beeld verandert nauwelijks ten opzichte van 2023. Dat suggereert dat losse initiatieven niet volstaan en dat een structurele aanpak nodig is.
Werk en privé uit balans
Daarnaast meldt 6,8 procent een duidelijke disbalans tussen werk en privé. Werknemers zetten vaker gezinsactiviteiten aan de kant voor werk dan andersom. Deze trend is al jaren zichtbaar en vraagt om afspraken over bereikbaarheid, roosters en hersteltijd.
Praktische interventies zoals vaste focusblokken, duidelijke pauzemomenten en voorspelbare roosters kunnen hier direct verschil maken.
Stressvol werk per beroep
Beroepen met directe verantwoordelijkheid en weinig regelruimte scoren het hoogst op stress. Onder apothekersassistenten ervaart 51 procent het werk als stressvol. Leerkrachten in het basisonderwijs en medisch praktijkassistenten volgen met 39 procent.
De top tien telt verder veel functies in horeca, zorg en onderwijs. Denk aan artsen, docenten algemene vakken in het voortgezet onderwijs, bar en bedieningspersoneel, verpleegkundigen, bakkers, gespecialiseerd verpleegkundigen en koks.
Pessimistischer over de toekomst en meer verzuim
Werknemers met stressvol werk zijn minder optimistisch over hun werktoekomst. Meer dan de helft verwacht dat het werk over vijf jaar mentaal zwaarder is. Dat heeft invloed op motivatie, behoud en doorstroom.
Verzuim ligt ook hoger. Waar gemiddeld 52 procent in het afgelopen jaar verzuimde, is dat bij stressvol werk 60 procent. Dat raakt teams, roosters en resultaten.
Aandacht tijdens de Week zonder Werkstress
Van 10 tot en met 14 november staat werkstress centraal tijdens de Week zonder Werkstress. Het doel is helder: stress verminderen en veerkracht vergroten. De bijbehorende website biedt een praktische toolkit met tests, tips en artikelen die je zo kunt inzetten.
Gebruik deze week als startpunt voor een gesprek met je team. Meten, leren en bijsturen werkt beter dan losse acties.
Zo verlaag je de werkstress bij jouw medewerkers
Omdat stress voor uitval kan zorgen door overspanning, burn-out en lichamelijke klachten, is actieve ondersteuning essentieel. Deze acties kun je direct toepassen:
Bied flexibel werken aan, zodat medewerkers hun tijd en concentratiemomenten beter kunnen indelen
Zorg voor een gezonde werkomgeving met rust, voldoende pauzes, goede voeding en beweging
Stel heldere doelen en verwachtingen, inclusief prioriteiten en stopcriteria
Bied leer en ontwikkeltrajecten die autonomie en vakmanschap versterken
Stimuleer een goede werk en privébalans met afspraken over bereikbaarheid en herstel
Normaliseer het opnemen van verlof en vakantie en plan dit tijdig met het team
Benieuwd wat deze cijfers voor jouw organisatie betekenen en waar je het snelst winst boekt? Stel je verdiepingsvraag en ontvang een praktisch plan op één A4, afgestemd op jouw team en sector. Altijd op de hoogte blijven van ondernemersnieuws en arbobeleid dat ertoe doet? Schrijf je in voor onze updates.
