Heb oog voor de psychologische aspecten van de coronacrisis

De eerste weken en de eerste shock van de coronacrisis liggen inmiddels achter ons. Maar ook is het duidelijk dat deze crisis nog lang niet voorbij is. Er is nog geen zicht op hoelang de verschillende maatregelen nog duren en welke mate van versoepeling we kunnen verwachten. Doordat dit besef steeds meer door begint te dringen ervaren veel mensen zorgen, onzekerheid en stress. Reden te meer om stil te staan bij de vraag hoe je als organisatie je medewerkers betrokken en gemotiveerd houdt. Welke lessen uit de psychologie kunnen ons helpen om vol te houden? En kunnen psychologische inzichten zelfs de verspreiding van het virus beïnvloeden?

De negatieve psychologische effecten van deze periode van ‘intelligente lockdown’ zijn zwaar. Waar dit voor de een betekent dat eenzaamheid de kop opsteekt, loopt de ander juist vast door het constant op elkaars lip zitten. Bovendien worden we overstelpt door meer en meer nieuws via tv en internet. Veel mensen voelen angst en stress. Ze maken zich zorgen om hun gezondheid en die van familie en vrienden. En over hoe het verder zal gaan met hun baan, hun vakantie of over wat voor invloed dit heeft op de economie. Wat het nog vervelender maakt: omdat we al weken thuis zitten is het lastiger om hier live met familie, vrienden of collega’s over te praten. Terwijl we in tijden van crisis juist extra behoefte hebben aan sociale verbinding.

Betrokken en gemotiveerd blijven

Veel mensen zijn zoekende in deze nieuwe realiteit. Als werkgever heb je een voorname rol om mensen betrokken en gemotiveerd te houden. Het is belangrijk om met elkaar in gesprek en contact te blijven, ook al werken velen van ons op afstand van elkaar. Dat kun je onder meer doen door medewerkers goed te informeren en te betrekken. Bijvoorbeeld door te werken met filmpjes om standpunten vanuit de organisatie toe te lichten. Of met posters en animaties om tips te geven over het inrichten van een werkplek of indeling van de dag. Ook moeten we ons afvragen wat er nog wel kan, in plaats van wat er niet meer kan. Dit leidt mogelijk tot nieuwe ideeën en versnellingen waar we ook na de coronacrisis nog de vruchten van kunnen plukken. En niet te vergeten: bedank medewerkers voor hun inzet in deze tijden.

Volhouden: lessen uit de psychologie

Gedragswetenschapper, auteur en spreker Ben Tiggelaar schreef een column in NRC over de ‘psychologie van het volhouden’. Over vragen als: hoe blijf je positief? En hoe voorkom je een burn-out door thuiswerken? Zijn drie voornaamste lessen:

1. Het draait niet om wilskracht, maar om beloning
   Volhouden is herhalen van gewenst gedrag. Ook onder lastige omstandigheden. De grootste misvatting over volhouden is dat je dit doet met wilskracht, met bewuste zelfbeheersing. Wilskracht is een mooie, maar helaas beperkte hulpbron. Onze wilskracht neemt bovendien af bij vermoeidheid en stress. Juist wanneer je haar nodig hebt, is ze er niet.
   Hoe werkt volhouden dan wel? Herhaling van gedrag wordt vooral gestimuleerd door het beloningssysteem in ons brein. Wie iets lang wil volhouden, moet zichzelf dus regelmatig belonen. Bijvoorbeeld door te werken in korte blokjes, gevolgd door een moment van ontspanning. Jezelf complimenteren en herinneren aan een hoger doel.

2. Houd je welbevinden op peil
   Verplicht thuiswerken is een bedreiging voor ons welbevinden. Vooral door het tekort aan live, informeel contact met familie, vrienden en collega’s. Een thuiswerk-burn-out is geen denkbeeldig risico. Daarom moeten we in deze periode extra investeren in ons welbevinden.
   Plan informele sociale contacten, zoals een paar telefoontjes per dag die niet over werk gaan. Maak een lijstje met dingen waar je blij van wordt, die je ontspanning en plezier geven. Plan elke dag korte pauzes, waarin je iets doet van dat lijstje.

3. Denk vanuit compassie
   Stress, vermoeidheid en een tekort aan positieve input leiden makkelijk tot onderlinge irritaties, discussies en ruzies. Het is de kunst jezelf en anderen daar niet om te veroordelen. Wie ruzie maakt na weken opsluiting, heeft geen slecht karakter, maar doet domweg wat de meeste mensen doen als ze overbelast zijn. Wanneer anderen vervelend doen, denk dan: het is niet de persoon, maar de stress die spreekt. Pauzeer de discussie even en hervat die pas als iedereen weer kalm is.

Wereldwijd onderzoek naar psychologische gevolgen: PsyCorona

Intussen zijn tal van onderzoeken opgestart rondom de uitbraak van het coronavirus. Zo speelt de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) een vooraanstaande rol in een wereldwijd onderzoek naar de psychologische gevolgen van het coronavirus: PsyCorona. De RUG en New York University-Abu Dhabi begonnen samen het onderzoek waar inmiddels meer dan honderd psychologen van over de hele wereld aan meewerken. Met dit onderzoek proberen de wetenschappers uit te vinden wat wereldwijd de gedachten, gevoelens en zorgen van mensen zijn over de uitbraak van coronavirus, de maatschappelijke ontwikkelingen in hun land en hun financiële situatie als gevolg van dat alles.

Psycholoog Pontus Leander, hoofdonderzoeker namens de Rijksuniversiteit Groningen, legt het doel van het onderzoek uit: “Psychologie en cultuur kunnen de verspreiding van het virus beïnvloeden. Met gedrags- en datawetenschappers willen we plekken kunnen identificeren waar vlug opgetreden moet worden om de verspreiding van de pandemie tegen te gaan en de sociale schade tot een minimum te beperken.” Dat het onderzoek in diverse landen plaatsvindt voegt een extra dimensie toe, legt Leander uit. “Van strenge lockdown tot liberaler beleid, van het dragen van maskers tot ontkenning van de ernst: regeringen en inwoners van een land reageren verschillend op de pandemie. Wij willen weten of die verschillen wellicht verklaard kunnen worden door psychologie en cultuur.”

Deelnemers aan PsyCorona vullen via internet een enquête in met vragen over hun gedachten, gevoelens en zorgen over het virus en de crisis. Klik hier om meer te weten te komen over of deel te nemen aan het onderzoek.

Bron: https://www.coronakrant.nl/