23 mei 2019

Lifestyle

Buitgemaakte olifanten als publiekstrekker

's-Hertogenbosch, 22 mei 2019 - Nog maar net opende Het Noordbrabants Museum de tentoonstelling De geur van succes. Gerard & Cornelis van Spaendonck, bloemschilders in Parijs, of een wel heel bijzondere kans deed zich voor: er werd een brief uit 1798 te koop aangeboden waaruit blijkt dat de beroemde bloemschilder Gerard van Spaendonck in Parijs goede sier maakte met de twee op Nederland buitgemaakte olifanten Hans & Parkie. De brief wordt vanaf heden gepresenteerd in de tentoonstelling. Op 1 mei 1798 schrijft Gerard van Spaendonck een hoffelijk briefje aan Madame de Chalendray. Als bestuurder van de Jardin des Plantes en de bijbehorende dierentuin nodigt hij haar uit om buiten reguliere openingstijden de nieuwe olifanten te komen bekijken. Deze twee olifanten kwamen daar op 23 maart 1798 aan en waren direct een grote publiekstrekker: weinig mensen hadden in die tijd een olifant in het echt gezien. Laat staan een stel bestaande uit een mannetje (Hans) en een vrouwtje (Parkie).

Hans & Parkie buitgemaakt op Nederland

De twee beroemde olifanten werden in 1795 na de Franse inval in Nederland door de Fransen buitgemaakt. Ze behoorden tot de dierencollectie van stadhouder Willem V. Deze kreeg de twee dieren weer cadeau van de Vereenigde Oostindische Compagnie. Het kostte de Fransen grote moeite het stel naar Parijs te vervoeren. Hans ontsnapte maar liefst tweemaal uit zijn rijdende verblijf en eenmaal viel hij met verblijf en al om door een aanrijding. Uiteindelijk zijn de twee dieren in ruim vijf maanden tijd per binnenschip naar Parijs vervoerd. Daar aangekomen werd de naam van Parkie veranderd in Marguerite en konden ze zich verheugen op de Franse keuken: dagelijks tachtig pond brood, twaalf vaten wijn en een grote hoeveelheid groentesoep met rijst.

Tekeningen van exotische dieren

Exotische dieren zoals olifanten waren in die tijd een grote bijzonderheid. Hans en Parkie zijn destijds getekend door o.a. Petrus Camper. Deze arts, anatoom, zoöloog, paleontoloog en kunstenaar bezocht regelmatig de menagerie van stadhouder Willem V op het Kleine Loo bij Voorburg. Daar maakte hij ook schetsen van Hans en Parkie, de twee Indische olifanten uit Ceylon.   “Ook in Nederland waren Hans en Parkie een grote attractie. Wetenschapper Petrus Camper tekende de dieren regelmatig.”

Over de tentoonstelling

Het Noordbrabants Museum toont t/m 25 augustus 2019 de grote overzichtstentoonstelling De geur van succes. Gerard & Cornelis van Spaendonck, bloemschilders in Parijs. De expositie vertelt aan de hand van ruim 120 objecten het verhaal van twee Tilburgse broers die aan het eind van de 18de eeuw naar Frankrijk trokken en daar als bloemschilders grote invloed kregen én hun fortuin maakten.

Gerelateerd